Przeniesienie przez Copywritera na Zamawiającego praw zależnych do tekstu prawniczego

Dlaczego przeniesienie praw zależnych do opracowanego tekstu prawniczego jest tak ważne dla Zamawiającego?

Aby odpowiedzieć na to pytanie należy wyjaśnić czym są prawa zależne. W opisie przedmiotowego zagadnienia pomocne niezbędne jest odniesienie się do ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. 2019 r. poz. 1231) – dalej „pr. aut.”. Zgodnie z brzmieniem art. 2 ust. 1-2 pr. aut. – opracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie, przeróbka, adaptacja, jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa do utworu pierwotnego. Rozporządzanie i korzystanie z opracowania zależy od zezwolenia twórcy utworu pierwotnego (prawo zależne), chyba że autorskie prawa majątkowe do utworu pierwotnego wygasły.

Tak to wygląda z punktu widzenia litery prawa, a jak to wygląda w praktyce?

Przeniesienie przez Copywritera praw zależnych na podmiot, który zleca stworzenie tekstu prawniczego jest niezwykle istotne z punktu widzenia Zamawiającego. To właśnie dzięki przeniesieniu praw zależnych Zamawiający ma możliwość dalszej ingerencji w przekazane opracowanie prawnicze tzn. może je zmieniać, wycinać poszczególne części aby wrzucić je np. jako post w mediach społecznościowych, może również skracać, przerabiać oraz dodawać orzecznictwo, które w jego ocenie jest przydatne. Każdy ma inny styl, inną wrażliwość, inny język czy sposób formułowania myśli. Przekazanie praw zależnych to remedium na możliwość edycji tekstu prawniczego stworzonego przez Copywritera, który co prawda jest z pewnością wartościowy merytorycznie oraz spójny w ujęciu całościowym, jednakże w ocenie Zamawiającego może wymagać pewnych modyfikacji bądź zmian w przyszłości np. w sytuacji gdy zmieni się podstawa prawna danego opracowania.

Jak wygląda kwestia przeniesienia praw zależnych w orzecznictwie sądów powszechnych?

W tym miejscu zasadnym jest przywołanie stanowiska orzecznictwa. Zgodnie z postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 4 kwietnia 2016 r. (sygn. akt: I ACz 473/16) – „uprawnienie do wykonywania prawa zależnego jest uprawnieniem majątkowym, zaś jego przeniesienie na innych podmiot nie pozbawia twórcy praw osobistych do utworu, w tym prawa do jego integralności. Niemniej, twórca utworu pierwotnego, przenosząc powyższe uprawnienia na inny podmiot musi liczyć się z sytuacją, w której w ramach realizacji tych uprawnień podmiot ten dokona zmian, które mogą okazać się niezgodne z pierwotną intencją twórcy. Na tym bowiem właśnie polega istota wykonywania praw zależnych do utworu, w tym tworzenia jego opracowań, które z natury swej zwykle prowadzą do naruszenia w pewnym stopniu integralności dzieła pierwotnego. Naturalnym jest zatem, iż poprzez wyzbycie się przez twórcę uprawnień o charakterze stricte majątkowym (art. 46 pr. aut.), jednocześnie osłabieniu muszą ulec również przysługujące mu prawa autorskie osobiste do utworu (art. 16 pr. aut.).”.